Usłyszeć, że coś można było zrobić lepiej, bywa trudne. Nasza pierwsza reakcja to często poczucie niesprawiedliwości lub obrona. Jednak w profesjonalnym środowisku konstruktywna krytyka to nie atak, a bezcenny prezent. Jest to informacja zwrotna, która, jeśli zostanie odpowiednio przyjęta, może stać się najszybszą drogą do rozwoju i awansu.
Zdolność do przyjmowania i wykorzystywania krytyki jest jedną z najbardziej pożądanych umiejętności na rynku pracy. W tym artykule przeprowadzimy Cię przez proces rozumienia, akceptacji i wdrażania feedbacku, abyś mógł/mogła w pełni wykorzystać jego potencjał.
Pierwszym krokiem do skutecznego radzenia sobie z krytyką jest nauczenie się odróżniać jej typy i zmieniać swoje nastawienie.
1.1. Rozróżnij krytykę konstruktywną od destrukcyjnej Nie każdy feedback jest sobie równy. Krytyka destrukcyjnajest emocjonalna, niejasna i często skupia się na osobie, a nie na problemie (np. „Jesteś leniwy/leniwa”). Jej celem jest zranienie lub podważenie Twoich kompetencji.
Krytyka konstruktywna jest inna. Jest:
Specyficzna: Dotyczy konkretnego problemu lub zadania (np. „Raport wymaga dopracowania w sekcji danych finansowych”).
Dostarczona prywatnie: Daje Ci możliwość swobodnego omówienia tematu.
Proponuje rozwiązania: Oprócz wskazania błędu, często zawiera propozycje, co można zrobić inaczej lub lepiej.
1.2. Zmień perspektywę: krytyka to prezent Gdy usłyszysz feedback, spróbuj mentalnie pomyśleć o nim jako o prezencie. Ktoś poświęcił swój czas i uwagę, aby pomóc Ci się rozwijać. To znak, że Twoja praca jest ważna, a Twoja przyszłość w firmie istotna. Przyjęcie takiego nastawienia automatycznie zmniejszy poczucie zagrożenia i pozwoli na bardziej otwartą postawę.
Twoja pierwsza reakcja na krytykę może być emocjonalna. Kluczem jest, aby dać sobie czas na jej przetworzenie, zanim powiesz cokolwiek.
2.1. Złap oddech i nie reaguj od razu Gdy szef lub kolega udziela Ci feedbacku, pozwól mu dokończyć. Nie przerywaj, nie broń się natychmiast, nawet jeśli czujesz, że masz rację. Wystarczy, że w tej chwili będziesz słuchać. Nawet milczenie przez kilka sekund po tym, jak druga strona skończy mówić, jest lepsze niż natychmiastowa, impulsywna reakcja.
2.2. Aktywnie słuchaj i zadawaj pytania Upewnij się, że dobrze zrozumiałeś/zrozumiałaś, co usłyszałeś/usłyszałaś.
Rozumiem. Czy mógłbyś/mogłabyś podać konkretny przykład sytuacji, o której mówisz?
Co konkretnie, Twoim zdaniem, mógłbym/mogłabym zrobić inaczej w przyszłości, aby uniknąć tego błędu?
Zadawanie pytań pokazuje Twoje zaangażowanie i chęć zrozumienia problemu, a nie tylko wysłuchania go.
2.3. Unikaj usprawiedliwień i obrony Unikaj zwrotów takich jak „Tak, ale…” lub „To dlatego, że…”. Choć Twoje intencje mogą być dobre, dla drugiej strony brzmi to jak wymówka. Zamiast tego, skup się na przyszłości. Prosta, uprzejma odpowiedź, taka jak Dziękuję za tę informację zwrotną. Wezmę to pod uwagę. jest zawsze bezpieczna i profesjonalna.
Przyjęcie krytyki to dopiero połowa sukcesu. Prawdziwa wartość pojawia się, gdy zaczniesz działać.
3.1. Zrób notatki i stwórz plan działania Gdy rozmowa się skończy, w spokoju zanotuj kluczowe punkty. Przełóż ogólny feedback na konkretne, mierzalne kroki. Na przykład, jeśli powiedziano Ci, że musisz poprawić „komunikację z zespołem”, Twoim planem działania może być:
„Umówię się na 15-minutowy, cotygodniowy check-in z zespołem projektowym.”
„Zacznę proaktywnie wysyłać podsumowania po każdym spotkaniu.”
3.2. Poproś o wsparcie i monitoruj postępy Nie bój się prosić o pomoc. Możesz poprosić menadżera o regularne spotkania w celu monitorowania postępów lub prosić kolegów o dodatkowy feedback.
Pracuję nad tym, o czym rozmawialiśmy. Czy mógłbyś/mogłabyś rzucić okiem na moją pracę za tydzień i powiedzieć, czy idę w dobrym kierunku?
3.3. Dziel się swoimi postępami Proaktywnie pokaż, że krytyka miała na Ciebie pozytywny wpływ. Jeśli ulepszyłeś/ulepszyłaś proces, o którym była mowa, wspomnij o tym podczas kolejnego spotkania. To pokazuje, że jesteś osobą, która uczy się na błędach i bierze odpowiedzialność za swój rozwój.
Umiejętność przyjmowania feedbacku idzie w parze z umiejętnością jego udzielania. Dając konstruktywną krytykę, wzmacniasz swój wizerunek jako lidera i mentora.
4.1. Zasada kanapki To prosta, ale skuteczna metoda. Rozpocznij od pozytywnego komentarza, następnie przekaż informację zwrotną, a na koniec zakończ rozmowę kolejnym pozytywnym akcentem.
„Raport, który przygotowałeś, jest świetny pod względem graficznym (pochwała). Chciałbym jednak, aby w przyszłości sekcja danych zawierała bardziej szczegółowe wykresy (krytyka). Gdy to poprawisz, prezentacja będzie jeszcze bardziej imponująca (pozytywne zakończenie).”
4.2. Mów o zachowaniu, nie o osobie Skup się na konkretnym działaniu, a nie na ogólnym charakterze osoby. Zamiast „Twój raport jest niedokładny” powiedz „Widzę, że w tym raporcie brakuje niektórych danych, które są kluczowe dla klienta. Możemy to omówić?”.
4.3. Zrób to prywatnie Zawsze udzielaj krytyki w cztery oczy. Publiczne zwracanie uwagi może być poniżające i prowadzi do obrony, zamiast do konstruktywnej rozmowy.
Konstruktywna krytyka to nieodłączny element życia zawodowego. Zamiast unikać jej, naucz się ją wykorzystywać. Pamiętaj, że każdy feedback to inwestycja w Twój rozwój. Przyjmując go z pokorą, przetwarzając go i wprowadzając w życie, pokazujesz profesjonalizm, dojrzałość i ambicje. Te cechy nie tylko otworzą Ci drzwi do awansu, ale także sprawią, że staniesz się bardziej wartościowym pracownikiem.
MyJobsi.pl wspiera Cię na każdym etapie Twojej kariery, od znalezienia pracy po osiągnięcie sukcesu.
